Biến chứng trào ngược dạ dày gây ung thư và cách phòng tránh

“Có thật trào ngược dạ dày gây ung thư hay không?” là câu hỏi thắc mắc của nhiều bạn đọc. Trong bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ giúp bạn giải đáp thắc mắc trên.

“Chào bác sĩ, có lẽ do gần đây nhậu quá nhẹt quá chén mà bụng tôi thường xuyên đau kèm theo những cơn buồn nôn, ợ nóng, ợ chua liên hồi. Đi khám, bác sĩ chẩn đoán tôi bị bệnh trào ngược dạ dày thực quản. Bác sĩ cảnh báo tôi nên điều trị sớm để trị dứt điểm, tránh tình trạng trào ngược gây ung thư nếu để lâu. Điều này làm tôi rất hoang mang, muốn được bác sĩ giải thích cặn kẽ hơn. Mong nhận được sự tư vấn của bác sĩ.

[Anh Hà Tuấn Anh, kế toán, 35 tuổi, Bến Tre]

Biến chứng trào ngược dạ dày gây ung thư và cách phòng tránh

GÓC TƯ VẤN

Chào anh Tuấn Anh, trào ngược dạ dày là bệnh không hiếm gặp. Theo thống kê của Bộ y tế Việt Nam, có hơn 60% dân số mắc bệnh này. Tuy nhiên, trào ngược da dày có thể gây bệnh ung thư hay không? Dưới đây, bác sĩ Nguyễn Tô Ngọc Nhi, bác sĩ khoa Nội Tiêu hóa, bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM sẽ giúp anh giải đáp thắc mắc trên.

I. Biến chứng nguy hiểm của bệnh trào ngược dạ dày thực quản

Trào ngươc dạ dày thực quản là hiện tượng trào ngược từng lúc hay thường xuyên các chất từ dạ dày lên thực quản. Đây là bệnh vô cùng phổ biến và có chiều hướng ngày càng gia tăng. Đối tượng mắc bệnh ở hầu hết mọi lứa tuổi, từ trẻ em cho đến người già.

Nói về nguyên nhân gây bệnh, tiến sĩ Aviv, tác giả cuốn “The Acid Watcher Diet” cho biết: Nguyên nhân trực tiếp gây nên hiện tượng trên là do cơ vòng thực quản hoạt động đóng mở bất thường. Bạn có thể tưởng tượng cơ vòng thực quản như một lớp van một chiều, mở ra để thức ăn từ thực quản xuống được dạ dày và đóng lại để ngăn chặn thức ăn, dịch vị, men tiêu hóa từ dạ dày trào ngược lên. Vì một lí do nào đó (có thể xuất phát từ chế độ và thói quen ăn uống không hợp lý, do stress, lạm dụng thuốc…) mà cơ vòng này bị suy yếu, làm ảnh hưởng đến chức năng đóng mở, từ đó gây bệnh trào ngược dạ dày thực quản.

Khi bị trào ngược, người bệnh thường xuất hiện triệu chứng ợ hơi, ợ nóng, ợ chua, đau tức ngực, khó nuốt… Người bệnh còn có thể mắc phải một số triệu chứng khác ngoài thực quản như: ho, sưng họng, đau họng, khàn giọng, hỏng răng, hôi miệng…

Thông thường, triệu chứng trên chỉ xuất hiện trong thời gian ngắn, nếu biết cách chữa trị kết hợp với chế độ ăn uống hợp lý, bệnh sẽ bình phục khá nhanh mà không để lại di chứng gì. Tuy nhiên, trào ngược dạ dày thực quản nếu như không phát hiện sớm hoặc người bệnh chủ quan, điều trị không đúng cách, bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm:

# Viêm loét, chảy máu thực quản

Dịch dạ dày bị đẩy lên thực quản thường xuyên sẽ khiến cho niêm mạc dưới thực quản bị viêm, loét. Mức độ viêm phụ thuộc vào thời gian và tần xuất tiếp xúc giữa chất trào ngược với niêm mạc dạ dày thực quản.

biến chứng trào ngược dạ dày thực quản — Trào ngược dạ dày gây viêm loét, chảy máu thực quản

Khi thực quản bị viêm, người bệnh có thể bắt gặp một số triệu chứng sau: đau buốt khi nuốt, ói ra máu, đau ngực…

# Viêm đường hô hấp

Không chỉ thực quản là bộ phận chịu ảnh hường trực tiếp do những cơn trào ngược gây nên, trào ngược dạ dày có thể gây một số bệnh đường hô hấp.

Nguyên do bởi dịch bị đẩy ngược lên thực quản tiếp tục tràn đến cổ họng gây sưng, viêm họng, tràn lên mũi đến các hốc xoang gây bệnh viêm xoang, thậm chí có thể làm hại phổi khi dịch tràn vào thanh khí quản.

# Hẹp thực quản

Khi bị trào ngược, dịch từ dạ dày thường xuyên bị đẩy lên thực quản làm bào mòn niêm mạc thực quản, gây viêm thực quản kèm theo một số triệu chứng khó nuốt, đau khi nuốt, đau phía sau xương ức mỗi khi ăn uống, buồn nôn, chán ăn, ói mửa…

Những vết viêm, loét ở thực quản sau khi lành sẽ để lại sẹo, các mô sẹo cứ liên tục chất chồng lên nhau sẽ gây chít hẹp thực quản, thực quản bị thu hẹp gây khó khăn trong khi nuốt.

# Barrett thực quản (Tiền ung thư thực quản)

Tình trạng chít hẹp thực quản nếu không nhanh chóng điều trị sẽ hây biến đổi cấu trúc và hình thái, gọi là Barrett thực quản. Người mắc chứng bệnh trên sẽ nôn liên tục, vùng thượng vị bị đau tức khó chịu, phân đi ngoài có màu đen, nhiều trường hợp nôn ra máu.

Chỉ có một tỉ lệ nhỏ người bị bệnh trào ngược dạ dày thực quản sẽ chuyển thành Barrett thực quản. Tuy nhiên, người bệnh không nên chủ quan vì bệnh Barrett thực quản có thể là dấu hiệu cảnh báo cho bênh ung thư thực quản – một trong những biến chứng nguy hiểm nhất của bệnh trào ngươc dạ dày thực quản.

# Ung thư thực quản

Trào ngược dạ dày gây ung thư là một trong những biến chứng nghiêm trọng và nguy hiểm nhất.

Bác sĩ Nguyễn Tô Ngọc Nhi có lý giải: Khi axit dạ dày bị đẩy ngược lên trên thực quản, hầu, họng làm bào mòn niêm mạc thực quản. Các tế bào bị tổn thương có thể kích thích khả năng sửa chữa, nhưng cũng vô tình kích hoạt tế bào ung thư sản xuất ồ ạt, không kiểm soát. Tùy theo cơ địa của mỗi người, khối tế bào có thể là u lành tính hay ác tính.

Đối tượng có nguy cơ mắc bệnh ung thư thực quản cao nhất là người trên độ tuổi 50. Khi bị ung thư thực quản, người bệnh xuất hiện triệu chứng trớ, nuốt nghẹn,đau xương ức dai dẳng, ho, khan tiếng, đau ngực, hội chứng nhiễm trùng nổi bật, đưa tay lên cổ sờ thấy hạch to nổi ở hố thượng đòn bên trái hoặc cả hai bên.

Chỉ sau một thời gian ngắn mắc bệnh, người gầy sút, có thể sụt 5 cân trong một tháng, suy dinh dưỡng, da sạm khô… Tần xuất nuốt nghẹn xuất hiện ngày càng nhiều, cơ thể mất nước mãn tính suy nhược trông thấy rõ.

==> Như vậy có thể kết luận:

Trào ngược dạ dày thực quản nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng.. Biến chứng nghiêm trọng nhất mà không ai mong muốn có thể xảy ra đó là trào ngược dạ dày gây ung thư thực quản. Do đó, anh Tuấn Anh và bạn đọc không nên chủ quan mà cần nhanh chóng điều trị bệnh ngay từ sớm.

II. Cách phòng tránh ung thư do trào ngược dạ dày thực quản gây ra hiệu quả

Cách tốt nhất để thoát khỏi những biến chứng trên đó là tích cực điều trị bênh viêm loét dạ dày ngay khi còn sớm. Bên cạnh về điều trị nội khoa hay ngoại khoa, người bệnh đều cần phải giữ tinh thần thoải mái kết hợp với chế độ ăn uống và sinh hoạt điều độ.

cách phòng biến chứng trào ngược dạ dày — Bên cạnh về điều trị nội khoa hay ngoại khoa, người bệnh đều cần phải giữ tinh thần thoải mái kết hợp với chế độ ăn uống và sinh hoạt điều độ.

# Cân bằng sự bài tiết axit Hcl

Axit Hcl có vai trò tiêu hóa thức ăn nhưng lượng axit tiết quá mức sẽ gây kích ứng, tổn thương niêm mạc dạ dày thực quản. Tuy nhiên, nếu ngăn ngừa bài tiết axit Hcl đế tránh dạ dày cà thực quản bị tổn thương thì thức ăn trong dạ dày sẽ bị ứ đọng, hoạt động tiêu hóa bị ngưng trệ, áp lực của dạ dày lên cơ vòng thực quản gia tăng, gây hiện tượng trào ngược. Vòng lẩn quẩn này gây khó khăn cho việc điều trị bệnh triệt để.

Do đó, muốn giải quyết toàn bộ căn nguyên gây bệnh, người bệnh cần cân bằng được lượng axit dạ dày tiết ra. Lượng axit phải đảm bảo không dư để kích thích cơ thắt thực quản dưới nhưng cũng không được thiếu vì sẽ gây ảnh hưởng đến hoạt động làm rỗng dạ dày. Dấu hiện giúp nhận biết giải pháp này chính là việc giảm triệu chứng trào ngược thực quản nhưng người bệnh vẫn cảm thấy ăn uống ngon miệng.

# Giữ tinh thần thoải mái

Khi tinh thần bất ổn, stress kéo dài, cơ thể sẽ huy động cortisol điều chỉnh quá trình trao đổi chất của cơ thể, dập tắt mầm móng của viêm nhiễm và phản ứng tự miễn dịch. Tuy nhiên, cortisol lại ngăn cản cơ tiết chất bảo vệ niêm mạc dạ dày, làm tăng pepsin và axit Hcl nên gây ra môt số triệu chứng khó chịu của bệnh trào ngược.

Chính vì thế, người bệnh cần duy trì tinh thần ổn định, vui vẻ thì mới giúp cho bệnh hồi phục nhanh, chống lại nguy cơ bệnh tật, giảm nguy cơ tái phát.

# Thiết lập chế độ ăn uống và thói quen ăn uống hợp lý

Để giảm nguy cơ ung thư dạ dày thực quản, điều tối quan trọng đó là người bệnh cần xây dựng chế độ ăn uống và nghỉ ngơi hợp lý.

Thay đổi chế độ ăn là điều quan trọng nhất. Người bệnh cần bổ sung cho cơ thể một số món ăn bổ dưỡng cho dạ dày như: món ăn dễ tiêu, món ăn có tác dụng thấm hút, bao bọc niêm mạc dạ dày, món ăn giảm viêm, làm lành vết loét.
Người bệnh cần tránh một số thức ăn dễ gây kích ứng dạ dày, khiến dạ dày tăng tiết axit như: đồ ăn cay nóng, đồ ăn lên men, đồ ăn đóng hộp…
Thông thường, người bệnh sẽ được chỉ định một số thuốc tăng cường co thắt thực quản, thuốc đẩy nhanh quá trình làm rỗng dạ dày, thuốc giảm nồng độ axit trong dạ dày, thuốc kháng axit… Những loại thuốc trên có bán không cần kê toa. Tuy vậy, người bệnh tuyệt đối không tự ý mua thuốc mà cần tuân theo chỉ định của bác sĩ.
Không ăn quá no hay để bụng quá đói mà nên chia bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ. Không ăn quá khuya, không nằm ngay sau khi ăn.
Khi ngủ, kê gối hoặc kê đầu giường cao hơn bình thường để hạn chế tình trạng trào ngược dạ dày thực quản.
Người bệnh trào ngược dạ dày nên tập những bài thể dục nhẹ nhàng để giúp cơ thể thư giãn, lưu thông khí huyết, từ đó làm tăng sức đề kháng của bệnh.

Tìm hiểu thêm: Bị trào ngược dạ dày nên ăn gì để giảm bệnh hiệu quả? [TƯ VẤN]

Trào ngược dạ dày gây nhiều biến chứng, nghiêm trọng nhất là trào ngược dạ dày gây ung thư là điều hoàn toàn có thể xảy ra. Để thoát khỏi triệu chứng khó chịu của bệnh trào ngược cũng như một số biến chứng nguy hiểm, người bệnh cần lắng nghe cơ thể mình, trân trọng bản thân, đây sẽ là chìa khóa giúp bạn sớm phát hiện và điều trị thành công bệnh trào ngược dạ dày thực quản.

Tổng hợp: Hoàng Yến

Ẩn