Viêm thực quản trào ngược cấp độ A là gì? Cần hiểu rõ về bệnh

Viêm thực quản trào ngược độ A là tình trạng thực quản bị viêm do dịch từ những cơn trào ngược từ dạ dày gây nên. Trên hình ảnh nội soi, kết quả cho thấy một vết trợt niêm mạc có chiều dài bé hơn 5mm, người bệnh thường cảm thấy nóng rát phía sau xương ức và ợ chua là chủ yếu.

Để hiểu rõ hơn về nguyên nhân, triệu chứng, những biến chứng nguy hiểm cũng như cách điều trị chứng viêm thực quản trào ngược cấp độ A, những thông tin dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về căn bệnh này.

I. Hiểu rõ về chứng viêm thực quản trào ngược cấp độ A

Khi ăn quá no hoặc ăn quá nhiều, lượng thức ăn vượt quá giới hạn chịu đựng của dạ dày, thức ăn sẽ bị đẩy lên thực quản và khoang miệng. Đây là một hiện tượng sinh lý hết sức bình thường, hầu như người nào cũng gặp phải. Tuy nhiên, nếu tình trạng trên tái diễn thường xuyên thì rất có thể là dấu hiệu của bệnh lý trào ngược dạ dày.

Viêm thực quản xảy ra khi dịch từ những cơn trào ngược gây nên. Tại sao dịch trào ngược có thể gây viêm thực quản? Bác sĩ Nguyễn Thị Hồng Vân, nguyên trưởng khoa Tiêu hóa bệnh viện Đại học Y dược TPHCM cho biết: khi bị trào ngược dạ dày thực quản, không chỉ mỗi thức ăn bị đẩy lên mà kèm theo đó còn có axit đạ ày, pepsin, đôi khi là dịch mật – những tác nhân này sẽ khiến cho niêm mạc thực quản bị tổn hại. Thực quản không có tế bảo tiết chất nhầy để bảo vệ niêm mạc như dạ dày, vì thế, dưới sự tác động thường xuyên của dịch trào ngược, việc bị tổn thương là chuyện có thể tính bằng nước bước của thời gian.

Thông thường, cơn trào do bệnh lý gây ra thường xảy ra ít nhất 2 lần/ tuần. Nếu bệnh không được điều trị kịp thời sẽ dẫn đến tình trạng viêm thực quản, xa hơn, bệnh có thể gây ung thư thực quản.

Xét vào mức độ thương tổn của thực quản, có thể phân viêm thực quản thành 4 cấp độ sau:

viêm trào ngược thực quản độ a — Hiểu rõ về chứng viêm thực quản trào ngược cấp độ A

Viêm thực quản trào ngược cấp độ 0: Ở cấp độ này, kết quả nội soi sẽ không thấy rõ những vết viêm, trợt ủa niêm mạc thực quản. Có nghĩa, dịch vị axit dạ dày chưa làm tổn thương đến thực quản.
Viêm thực quản trào ngược độ A: Người bệnh thường cảm thấy nóng rát phía sau xương ức và ợ chua là chủ yếu. khi nội soi, kết quả cho thấy một vết trợt niêm mạc có chiều dài bé hơn 5mm.
Viêm thực quản trào ngược cấp độ B: Khi dùng dụng cụ chuyên biệt thăm dò tình trạng thực quản, phát hiện những vết trợt có chiều dài lớn hơn 5mm nhưng không tập trung lại với nhau mà phân tán lẻ tẻ. Ở cấp độ này, số lần dịch vị dạ dày tiếp xúc với thực quản khá lớn nên khiến cho những vết trợt, viêm ở cấp độ A ngày càng nặng hơn về mức độ và mở rộng phạm vi. Do đó, người bệnh thường cảm thấy đau khi ăn uống, thậm chí là vướng nghẹn. Kể cả khi những tổn thương có dấu hiệu lành thì những sẹo chi chít nơi thực quản cũng tạo cảm giác vường víu, nuốt nghẹn.
Viêm thực quản trào ngược cấp độ C: lúc này, bệnh còn gọi là barrett thực quản. Những vết trợt ở giai đoạn viêm thực quản cấp độ B đã tập trung hơn, đồng thời làm loạn sản mô thực quản. Đây được xem là giai đoạn tiền ung thư thực quản. Tỉ lệ nam giới bị barrett thực quản nhiều hơn nữ giới.
Viêm thực quản trào ngược cấp độ D: Barrett thực quản nếu như không điều trị kịp thời sẽ chuyển sản thành những vết viêm, loét sâu (>75% chu vi vòng thực quản). Khi bị viêm thực quản ở cấp độ trên, khả năng bị ung thư thực quản là rất cao.

➜ Như vậy có thể thấy viêm thực quản trào ngược có nhiều cấp độ, trong đó cấp độ A là nhẹ nhất vì vết loét, trợt ở mức nhỏ nhất. Tuy nhiên, nếu không điều trị sớm, tình trạng viêm sẽ nhanh chóng chuyển sang cấp độ nặng hơn B,C,D ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe và sinh hoạt của người bệnh.

1. Nguyên nhân gây viêm thực quản trào ngược độ A

Nguyên nhân chính yếu và trực tiếp gây nên tình trạng viêm thực quản trào ngược độ A là do sự mất cân bằng giữa yếu tố bảo vệ và yếu tố tấn công.

trào ngược dạ dày thực quản độ a — Nguyên nhân gây viêm thực quản trào ngược độ A

# Những yếu tố bảo vệ gồm có:

Hàng rào chống hiện tượng trào ngược, quá trình làm sạch lòng thực quản và sức đề kháng của biểu mô là những nhân tố giúp bảo vệ thực quản khỏi những tác nhân gây hại cho niêm mạc thực quản. Khi hàng rào “phòng thủ” có vấn đề, hoăc lòng thực quản chưa được làm sạch hoặc lớp biểu mô bị suy yếu đều dễ gây viêm thực quản trào ngược độ A.

# Những yếu tố tấn công gồm:

Rối loạn co bóp thực quản thoát vị hoành trượt: Cơ hoành là cơ dạng vòm có tác dụng phân chia 2 khoang lồng ngực và bụng. Thoát vị hoành là hiện tượng một phần dạ dày bị đẩy lên lồng ngực chậm làm rỗng dạ dày, tăng áp lực lên vùng bụng, có thể dẫn đến viêm thực quản do trào ngược.

Rối loạn cơ thắt dưới: Giữa dạ dày và thực quản được ngăn cách với nhau bởi cơ vòng thực quản. Khi nuốt thức ăn, cơ thắt dưới của thực quản này sẽ mở rộng ra khoảng 2 giây và kéo dài từ 3-5 giây, cho phép thức ăn đi xuống dễ dàng rồi đậy lại để tránh dịch vị dạ dày ở dạ dày không được trào ngược trở lại thực quản.

Những người vị trào ngược dạ dày thực quản, hoạt động của cơ vòng này bị rối loạn, áp lực yếu, van đóng mở bất thường khiến cho chất từ dạ dày đi ngược lên gây viêm thực quản cấp độ A.

Một số tác nhân tạo điều kiện thuận lợi cho yếu tố tấn công gây hiện tượng trào ngược dạ dày thực quản là:

Do ăn thực phẩm chứa nhiều chất béo
Ăn nhiều chocolate, uống rượu bia nhiều.
Thừa cân, bép phì hay có thai ở nữ giới cũng là một trong những tác nhân gây gáp lực lên vùng bụng, dễ gây hiện tượng trào ngược.
Người dùng nhiều thuốc hen phế quản, thuốc hạ huyết áp nifedipin, amlor.. hay thuốc chẹn kênh canxi cũng đề tăng nguy cơ viêm thực quản cấp độ A.
Do mắc bệnh đường tiêu hóa như bệnh viêm loét dạ dày tá tràng, ung thư dạ dày, bệnh viêm đại tràng co thắt, hội chứng giảm nhu động ruột…

2. Biểu hiện của viêm thực quản trào ngược độ A

Để nhận biết mình có bị viêm thực quản trào ngược độ A, những triệu chứng dưới đây sẽ giúp bạn làm rõ:

trào ngược thực quản độ a — Biểu hiện của viêm thực quản trào ngược cấp độ A

# Ợ hơi khi đói

Thông thường, chứng ợ hơi chỉ xuất hiện sau khi ăn no, là một biểu hiện bình thường trong quá trình tiêu hóa thức ăn. Tuy nhiên, nếu như cơn ợ hơi xuất hiện kể cả khi bạn chẳng cho gì vào bụng thì có lẽ bạn mắc chứng rối loạn chức năng co giãn thực quản dưới, nguyên nhân chính gây viêm thực quản trào ngược cấp độ A.

# Buồn nôn và nôn

Nhiều người bị viêm thực quản trào ngược độ A thường có cảm giác buồn nôn và muốn nôn. Lúc này, chất trào ngược không còn là hơi nữa mà kèm theo đó là đồ ăn, đồ uống dẫn đến buồn nôn.

# Nước bọt tiết ra nhiều hơn bình thường

Nước bọt có tính kiềm, có khả năng trung hòa axit tấn công thực quản nên những người bị viêm thực quản trào ngược độ A sẽ thấy nước bọt tiết ra nhiều hơn thông thường.

# Khó nuốt, miệng đắng khi ăn

Một trong những biểu hiện viêm thực quản trào ngược cấp độ A là do niêm mạc tiếp xúc với dịch vị dạ dày tạo thành những vết thương tổn. Nhiều vị trí vết thương tổn sẽ hình thành sẹo chi chít gây hẹp thực quản, tạo cảm giác khó nuốt. Một số trường hợp do trào dịch mật, người bệnh sẽ có cảm giác đắng miệng.

# Đau họng, hen suyễn

Hiện tượng trào ngược thực quản diễn ra thường xuyên sẽ khiến cho dây thanh quản bị viêm, từ đó gây đau họng, khàn giọng.

# Đau vùng thượng vị

Sau khi ăn, nếu người bệnh thường có cảm giác đau tức vùng ngực và vùng thượng vị thì không nên chủ quan vì đây cũng là một trong những đặc trưng của bệnh viêm thực quản trào ngược độ A.

3. Các biến chứng nguy hiểm của viêm thực quản trào ngược độ A

Viêm thực quản trào ngược độ A tuy không nguy hiểm nhưng nếu không điều trị sớm, bệnh có thể để lại một số biến chứng nguy hiểm như sau:

viêm thực quản trào ngược độ a là gì — Các biến chứng nguy hiểm của viêm thực quản trào ngược độ A

# Loét thực quản

Người bị viêm trào ngược thực quản độ A nếu không sớm trị bệnh, dịch vị dạ dày sẽ liên tục tấn công vào niêm mạc thực quản gây viêm loét.

# Barrett thực quản

Thực quản bị viêm gây ảnh hưởng nhiều đến việc ăn uống. Biến chứng nặng nề viêm thực quản trào ngược độ A gây nên là Barrett thực quản. Lúc này, lớp lót của vùng thấp thực quản bị biến đổi màu sắc do sự tiếp xúc vơi axit dạ dày. Khi mắc bệnh, người bệnh có những triệu chứng đau vùng thượng vị, khó nuốt, nghẹn, nôn mửa, thở hụt hơi, hơi thở khò khè, viêm thanh quản và khàn tiếng. Khoảng 5% người bị chứng rối loạn này mắc ung thư thực quản.

# Ung thư thực quản

Mặc dù biến chứng này không thường gặp nhưng không phải không xảy ra. bệnh thường gặp ở những đối tượng hơn 50 tuổi. Triệu chứng bệnh khá nặng và dữ dội gồm: trớ, nuốt nghẹ, đau sau xương ức dai dẳng, ho khạc liên miên, khàn tiếng, sờ cổ thấy hạch to, da sạm khô, nếp nhăn ở mặt thấy rõ.

4. Viêm thực quản trào ngược độ A có chữa được không?

Viêm thực quản trào ngược cấp độ A là giai đoạn bệnh mới khởi phát, mức độ viêm, trợt loét còn nhẹ. Do đó, giai đoạn này được xem là giai đoạn thuận lợi cho công tác điều trị vì bệnh chưa chuyển nặng.

Để chữa viêm thực quản trào ngược độ A, người bệnh cần loại bỏ triệu chứng trào ngược dạ dày, đồng thời kết hợp một số biện pháp chữa viêm thực quản để tránh bệnh chuyển sang giai đoạn B,C, D. Chỉ cần dùng đúng cách chữa trị, bệnh nhân hoàn toàn có thể nói tạm biệt với căn bệnh này.

Cách chữa trị viêm thực quản cấp độ A khá đa dạng, bạn có thể dùng thuốc Tây hoặc các loại thuốc Đông y đều phát huy công dụng trị bệnh. Tuy nhiên, thời gian khỏi bệnh sẽ có chênh lệch cho mỗi phương pháp điều trị.

II. Cách điều trị viêm thực quản trào ngược độ A

Với sự phát triển của y học hiện đại, bệnh viêm thực quản cấp độ A hoàn toàn có thể chữa trị nhờ vào cách chữa bệnh sau:

1. Điều trị viêm thực quản trào ngược độ A bằng Tây y

Nguyên tắc điều trị viêm thực quản trào ngươc độ A bằng Tây Y: tăng cường yếu tố bảo vệ, đồng thời giảm hoặc triệt tiêu hoàn toàn yếu tố tấn công.

bệnh viêm thực quản trào ngược độ a — Điều trị viêm thực quản trào ngược độ A bằng Tây y

Nhóm thuốc được chọn lựa đầu tiên để điều trị viêm trào ngược thực quản cấp độ A là: thuốc ức chế bơm proton (PPI), thuốc trung hòa axit, muối mật; thuốc hỗ trợ nhu động, thuốc làm rỗng dạ dày nhanh hơn và tăng co thắt ở thực quản dưới. Cụ thể, một số thuốc được ứng dụng điều trị bệnh gồm:

Metoclopramid: Thuốc có tác dụng thúc đẩy môn vị mở, vơi đi thức ăn trong dạ dày, từ đó làm giảm hiện tượng trào ngược dạ dày thực quản. Thuốc có tác dụng phụ là tăng trương lực ngoại tháp và dễ gây buồn ngủ.
Sulpirid: Thuốc có công dụng tăng lực của cơ vòng thực quản, khiến cho cơ vòng này đóng mở hơp lý, giữ thức ăn không bị trào ngược. Cũng giống như Metoclopramid, thuốc dễ gây buồn ngủ, bất lực, chảy sữa, hội chứng ngoại tháp…
Domperidon: Thuốc có công dụng tăng áp lực cơ vòng dưới thực quản, do đó tăng sự vơi ở dạ dày nên giảm triệu chứng trào ngược công hiệu.Chống chỉ định dùng thuốc cho những đối tượng bị chảy máu ruột, tắc ruột, thủng ống tiêu hóa.
Metopimazin: Thuốc có công dụng thay đổi vận động của hệ tiêu hoá nhưng không làm tăng sự vơi của dạ dày. Nhờ vậy, nó không cản trở sự hấp thu tiêu hóa cao của thuốc phối hợp.

Đối với trường hợp nặng hơn, bạn có thể được chỉ định điều trị nội soi hoặc cần đến sự can thiệp của ngoại khoa.

Cách chữa viêm thực quản trào ngược độ A bằng thuốc Tây được nhiều áp dụng vì tính tiện lợi, khắc phục nhanh những triệu chứng của bệnh. Tuy nhiên, khi dùng thuốc tây chữa trị, khả năng bệnh tái phát vẫn rất cao nên người bệnh cần chú ý xây dựng một số thói quen ăn uống và sinh hoạt lành mạnh để ngừa bệnh tái phát.

2. Điều trị viêm thực quản trào ngược độ A bằng Đông y

Đông y xếp bệnh trào ngược dạ dày thực quản cấp độ A vào bệnh tỳ vị (Can – gan, Vị – dạ dày, Phế – phổi). Theo Đông y, muốn điều trị bệnh tận gốc, người bệnh cần được thiết lập lại âm dương trong cơ thể hoạt huyết, hành khí, kiện tì, giảm ứ trệ… Cơ chế trị bệnh theo Đông Y là tác động sâu vào căn nguyên của bệnh chứ không chỉ chữa những triệu chứng trước mắt. Chỉ có như vậy, triệu chứng viêm thực quản mới giảm, vết viêm cũng liền lại hồi phục hoàn toàn.

viêm trào ngược thực quản độ a là gì — Điều trị viêm thực quản trào ngược độ A bằng Đông y

Về mặt trị liệu, Đông y dùng những biện pháp như sau:

# Dùng thuốc:

Các thầy thuốc thường chọn lựa theo 3 phương thức: biện bệnh luận trị, biện chứng luận trị và đơn phương nghiệm phương.

Biện chứng luận trị (căn cứ vào thể bệnh mà chọn thuốc): thông qua tứ chẩn nhìn – vọng chẩn, nghe ngửi – văn chẩn, sờ nắn, bắt mạch – thiết chấn, hỏi – vấn chẩn qui vào các thể bệnh, mỗi thể có phương pháp điều trị phù hợp.

Biện chứng luận trị: Thông qua cơ chế bệnh và các triệu chứng cơ bản của bệnh để chọn bài thuốc có thể áp dụng cho tất cả các thể bệnh dưới dạng thuốc khác nhau: thuốc sắc theo thang hay thuốc dạng cao, đơn, viên nang, viên né, trà tan, siro, thuốc đóng ống… Cách này được phát triển nhất vì khá dễ dùng, dễ bảo quản.

Đơn phương nghiệm phương: áp dụng bài thuốc dân gian để trị bệnh. Một số bài thuốc khắc phục bệnh hiệu quả như sau:

+) Bài thuốc 1: Sắc những vị thuốc sau, uống 2 ngày 1 thang sau khi ăn.

14 gam cây ngũ sắc
8 gam tía tô, trần bì, hoài sơn, bạch truật, sinh khương
6 gam chỉ xác, biển đậu, lá lốt
16 gam xương bồ, hoàng kỳ
10 gam đương quy, sâm đại hành
12 gam lá đắng

+) Bài thuốc 2: Sắc những vị thuốc sau, uống 2 lần mỗi ngày, trước khi ăn sáng và sau khi đi ngủ khoảng 30 phút.

16 gam: Khôi tía,
12 gam Cỏ lào, loét mồm, tam thất nam.
10 gam khương hoàng, cam thảo.

+) Bài thuốc 3: Sắc những vị thuốc sau với 1 lít nước đến khi cô lại còn 1 nửa thì tắt bếp, uống 3 lần trong ngày sau mỗi bữa ăn.

16 gam hắc táo nhân, phòng sâm.
12 gam bạch truật, bán hạ chế
10 gam hoài sơn, liên nhục, viễn chi
8 gam ngưu tất, chỉ xác
4 gam cam thảo
6 gam trần bì

# Không dùng thuốc

Người bệnh cũng có thể điều trị bằng cách châm cứu, xoa bóp, bấm huyệt, thiền, yoga, luyện khí công dưỡng sinh. Riêng cách châm cứu cũng có rất nhiều phương thức như điện châm, thủy châm, nhĩ châm, từ châm…Người bệnh cũng có thể dùng các món ăn bổ tì vị, hỗ trợ hoạt động dạ dày để hỗ trợ trị liệu hiệu quả.

Cách chữa viêm dạ dày thực quản A khá an toàn, điều trị tận gốc bệnh. Tuy nhiên, thời gian điều trị khá lâu nên để đạt hiệu qua cao, các thầy thuốc Đông y hay phối hợp cả hai biện pháp dùng thuốc và không dùng thuốc.

3. Chế độ sinh hoạt điều trị viêm dạ dày thực quản độ A

Song song với quá trình thăm khám bệnh và chữa trị, bạn cần chú ý đến chế độ ăn uống và sinh hoạt để hỗ trợ điều trị bệnh, tránh bệnh tái phát. Người bệnh cần lưu ý một số điều sau:

thực quản trào ngược độ a — Chế độ sinh hoạt điều trị viêm dạ dày thực quản độ A

Bảo vệ dạ dày bằng chế độ ăn uống khoa học: bổ sung các loại ngũ cốc nguyên cám, các loại rau củ quả, trái cây, sữa chua, đạm dễ tiêu. Đồng thời, hạn chế một số thực phẩm gây hại cho dạ dày như: đồ cay nóng, đồ ăn chứa nhiều chất kích thích…
Sinh hoạt và nghỉ ngơi hợp lý, giữ tâm trạng thoải mái, vui vẻ, tránh làm việc căng thẳng kéo dài.
Sau khi ăn, nên vận động bằng cách đi bộ hoặc tập những động tác thể dục nhẹ nhàng để hỗ trợ hoạt động tiêu hóa diễn ra nhanh hơn. Không nên vừa ăn đã nằm liền.
Không tự ý dùng thuốc điều trị khi chưa có sự chỉ định của bác sĩ vì chỉ cần dùng không đúng thuốc, những tổn thương ở dạ dày sẽ ngày càng nghiêm trọng hơn.
Thăm khám định kì để theo dõi biến chuyển của bệnh.
Khi nhận thấy cơ thể có những biểu hiện bất thường hoặc bệnh có chuyển biến tiêu cực, người bệnh cần nhanh chóng đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa để thăm khám và có biện pháp chữa trị kịp thời.

Viêm thực quản trào ngược dạ dày độ A hoàn toàn có thể điều trị, tránh được những biến chứng nguy hiểm nếu như phát hiện sớm và điều trị một cách nghiêm túc, bài bản. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bạn hiểu hơn về căn bệnh và có biện pháp chữa trị và phòng tránh hiệu quả. Chúc bạn sớm cải thiện được bệnh của mình.

Tiêu Dao biên soạn

Thông tin hữu ích khác:
Các triệu chứng viêm loét dạ dày “Đa số người bệnh gặp phải”
11 Cách chữa đau dạ dày hiệu quả nhanh chóng [Không Cần Thuốc]

Ẩn