Bệnh viêm dạ dày trào ngược dịch mật và cách điều trị dứt điểm

Viêm dạ dày trào ngược dịch mật là tình trạng dịch mật từ tá tràng trào ngược lên dạ dày, thực quản gây viêm. Người bị viêm dạ dày do trào ngược thường có cảm giác khô miệng, đắng miệng, khô họng sau khi ăn uống.

Để hiểu hơn nguyên nhân gây bệnh, triệu chứng biểu hiện cũng như mức độ nguy hiểm và cách chữa trị bệnh nhanh chóng hiệu quả, những thông tin dưới đây sẽ hữu ích đến bạn.

Bệnh viêm dạ dày trào ngược dịch mật và cách điều trị dứt điểm

I. Viêm dạ dày trào ngược dịch mật là gì?

Dịch mật là chất dịch do gan tiết ra và được chứa trong môt lớp màng được gọi là túi mật, theo ống dẫn mật đến tá tràng. Dịch mật có màu vàng, hơi xanh, tính kiềm, vị đắng. Độ PH từ 7-7.7. Mỗi ngày, cơ thể tiết ra 700 – 800 ml, được lưu trữ trong túi mật. Khi ăn, túi mật co bóp rồi chuyển dịch mật vào trong túi mật vào tá tràng.

Dịch mật có vai trò hấp thu vitamin tan trong dầu như D,E, A,K; tiêu hóa chất béo, kích thích tăng tiết và hoạt hóa dịch ruột, dịch tụy, tạo môi trường kiềm ở ruột, kích thích nhu động ruột và ức chế hoạt động của vi khuẩn lên men gây thối.

Ngoài chức năng tiêu hóa, dịch mật còn có tác dụng loại bỏ bilirubin – sản phẩm thoái hóa của Hemoglobin trong hồng cầu.

Bình thường, môn vị dạ dày (phần cuối dạ dày, ngăn cách ruột non và dạ dày) được xem như van một chiều, có tác dụng ngăn chất từ tá tràng trào ngược lên dạ dày. Tuy nhiên, vì một lí do nào đó, van đóng không kín dẫn đến dịch trào ngược lên dạ dày, thậm chí có thể trào ngược lên thực quản nếu như tâm vị mở.

Theo bác sĩ Nguyễn Hồng Quân, khoa Tiêu Hóa bệnh viện Nguyễn Tri Phương, trào ngược dịch mật là hiện tượng van môn vị dạ dày đóng không kín khiến cho dịch mật bị trào ngược lên dạ dày, rồi từ đó trào lên thực quản lúc van tâm vị mở. Hiện tượng trên kéo dài gây viêm trợt loét dạ dày, thực quản.

Tình trạng trào ngược dịch mật hiếm khi xảy ra ở những người khỏe mạnh mà thường phổ biến ở những bệnh nhân đã từng mắc chứng trào ngược dạ dày thực quản. Người bị viêm dạ dày do trào ngược thường có cảm giác khô miệng, đắng miệng, khô họng sau khi ăn uống.

1. Tìm hiểu nguyên nhân viêm dạ dày trào ngược dịch mật

Theo các nghiên cứu, khi van môn vị bị tổn thương, nó sẽ không hoạt động theo đúng qui luật. Khi đó, dịch mật ở tá tràng sẽ trào lên dạ dày thực quản gây tổn thương những cơ quan này. Sở dĩ tình trạng này xuất hiện là do những nhân tố khách quan sau:

# Loét dạ dày tá tràng

Những người bị viêm loét dạ dày tá tràng, trương lực cơ của van môn vị dạ dày yếu hơn bình thường, hoạt động đóng mở bất thường khiến cho dịch bị trào ngược lên dạ dày.

Thêm vào đó, cơ thắt thực quản dưới (lớp van ngăn cách thực quả và dạ dày) cũng bị tăng áp lực do thức ăn bị ứ đọng lâu ngày, từ đó khiến cho dịch mật bị trào ngược lên thực quản.

# Biến chứng sau phẫu thuật cắt dạ dày

Một số trường hợp xuất hiện hiện tượng trào ngược dịch mật sau khi thực hiện phẫu thuật dạ dày như cắt một phần dạ dày để giảm cân. Khi đó, van môn vị sẽ hoạt động không ổn định gây tình trạng đóng không khít, dịch mật dễ tràn lên dạ dày rồi đẩy lên thực quản theo cơn trào ngược.

# Từng phẫu thuật túi mật

Theo nhiều nghiên cứu và quan sát, những người từng phẫu thuật cắt bỏ túi mật có sự gia tăng trào ngược dịch mật, ví như: sỏi túi mật, viêm túi mật cấp tính, u túi mật, teo túi mật. Nguyên nhân vì sao thì vẫn chưa có lời giải thích thỏa đáng.

2. Triệu chứng viêm dạ dày trào ngược dịch mật

Triệu chứng viêm dạ dày do trào ngược dịch mật có biểu hiện khá rõ ràng, người bệnh có thể nhận diện bệnh thông qua những dấu hiệu sau:

Triệu chứng của trào ngược dịch mật — Triệu chứng viêm dạ dày do trào ngược dịch mật có biểu hiện khá rõ ràng

# Đau vùng thượng vị

Khi dịch mật trào ngược lên dạ dày hay thực quản sẽ đều gây nên cảm giác đau tức vùng thượng vị, cảm giác nhức nghẹn, vùng ức nóng rát. Khác với trào ngược axit dạ dày có vị chua thì dịch mật trào ngược lại gây đắng miệng, khiến người bệnh cảm thấy xót, rát ở vùng bụng giữa và vùng thượng vị.

# Nôn ra chất lỏng xanh vàng

Người bị viêm dạ dày do trào ngược dịch mật thường xuất hiện cảm giác buồn nôn và nôn. Dịch nôn không chỉ gồm thức ăn mà còn kèm theo dung dịch có màu xanh hoặc vàng – màu của dịch mật, có vị đắng kèm theo chất nhầy.

# Đắng miệng

Dịch mật có vị đắng nên khi khi nôn, người bệnh có cảm giác đắng miệng.

# Ho khan, khàn giọng

Dịch mật trào ngược lên dạ dày và thực quản gây nóng rát cuống họng, thực quản. Khác với dạ dày có lớp màng nhầy bảo vệ, dịch mật có thể gây tổn hại đến thực quản với biểu hiện đầu là ho khan, khàn giọng, nếu không điều trị, bệnh có thể dẫn đến loét hoặc xuất huyết ở thực quản.

# Đầy bụng, chậm tiêu, sụt cân

Thông thường, dịch mật có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa thức ăn. Tuy nhiên, sự dư thừa dịch mật ở dạ dày khiến cho dạ dày viêm, xung huyết dẫn đến quá trình tiêu hóa thức ăn diễn ra kém, thức ăn ứ đọng lâu trong dạ dày sinh khí, tăng áp lực lên dạ dày gây cảm giác đầy bụng, chướng bụng.

Bên cạnh đó, việc kém hấp thu chất dinh dưỡng khiến cho thể trạng người bệnh càng sa sút, sụt cân nhanh chóng.

3. Viêm dạ dày trào ngược dịch mật có nguy hiểm không?

Không giống như trào ngược axit dạ dày có thể cải thiện khi người bệnh thay đổi chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học, hai biện pháp này hầu như không có nhiều tác dụng đối với người bị trào ngược dịch mật.

Khi dịch mật bị trào ngược, chúng có thể làm tổn thương niêm mạc dạ dày và thực quản, có thể dẫn đến bệnh viêm, loét dạ dày, chảy máu dạ dày hoặc tệ hơn, bệnh có thể gây ung thư dạ dày.

Những bệnh nhân bị trào ngược dạ dày lẫn trào ngược dịch mật nếu không chữa trị sớm sẽ đặc biệt gây nguy hiểm vì nó không chỉ gây tổn thương dạ dày mà còn tăng nguy cơ tổn thương thực quản, barrett thực quản, nghiêm trọng hơn có thể gây ung thư thực quản.

II. Cách điều trị viêm dạ dày trào ngược dịch mật

Dạ dày bị viêm gây phiền toái, ảnh hưởng đến công việc và chất lượng cuộc sống. Nếu không sớm điều trị, mức độ tổn thương lan rộng hơn dẫn đến biến chứng nguy hiểm cho dạ dày và cả thực quản. Các cách chữa trị đều theo nguyên tắc chung: giảm tình trạng dịch mật trào ngược vào dạ dày và thực quản. Với sự phát triển của y học hiện đại, người bệnh có nhiều chọn lựa hơn trong cách điều trị bệnh.

1. Điều trị theo Tây y

Khi phát hiện mình mắc phải những triệu chứng vừa liệt kê trên và đi khám tại bệnh viện uy tín, các bác sĩ sẽ chỉ định nội soi. Đây là biện pháp quan trọng để chẩn đoán xem bạn có bị viêm dạ dày do trào ngược dịch mật hay không.

thuốc tây chữa viêm dạ dày trào ngược dịch mật — Thuốc tây chữa viêm dạ dày trào ngược dịch mật

Qua hình ảnh nội soi do thiết bị chuyên khoa trả về, bác sĩ có thể quan sát trực tiếp hình ảnh dịch mật từ dạ dày trào qua môn vị, đọng thành từng đám ở thân vị, phình vị. Ngoài ra, cách thức trên còn có thể phát hiện được mức độ thương tổn của dạ dày, thực quản.

Dựa vào kết quả nội soi, bác sĩ sẽ chỉ định bạn thuốc điều trị phù hợp. Cách chữa viêm dạ dày do trào ngược dịch mật không quá khó nhưng cũng không hề đơn giản. Để bệnh khỏi hoàn toàn, bạn bắt buộc phải dùng thuốc điều trị. Đối với những trường hợp dịch mật trào ngược khá nhiều, việc dùng thuốc không mang lại kết quả như mong đợi thì cần xét đến sự can thiệp ngoại khoa.

+/ Dùng thuốc chữa viêm dạ dày do trào ngược

Nhóm thuốc có cơ chế giảm hoặc loại bỏ mật gồm:

Một số loại thuốc có tác dụng giảm hoặc loại bỏ dịch mật gồm: Questran, Colestid và Cisaprid. Trong đó, thuốc Cisaprid được dùng để trị bệnh cho trẻ em, xong thuốc vẫn tiềm ẩn nguy cơ mang lại tác dụng phụ nên người bệnh cần cẩn thận khi sử dụng.

Nhóm thuốc ức chế bơm proton gồm:

Một số loại thuốc thuộc nhóm trên gồm: Protonix, Prilosec, Prevacid, AcipHex, và Nexium. Đây là thuốc theo toa, được dùng để khắc phục chứng trào ngược dạ dày vì chúng làm giảm tiết dịch axit dạ dày, nhiều bác sĩ đã cho bệnh nhân trào ngược dịch mật tiến hành điều trị bằng cách trên. Tuy nhiên, cách này vẫn còn tồn tại nhiều tranh cãi vì một số ý kiến khác cho rằng việc ức chế nơm proton có thể khiến cho hiện tượng trào ngược dịch mật ngày cảng trở nên trầm trọng hơn.

+/ Điều trị viêm dạ dày trào ngược dịch mật bằng phẫu thuật

Khi thuốc điều trị không khiến cho tình trạng trào ngược thuyên giảm, những lúc này, sự can thiệp của ngoại khoa là biện pháp cần thiết.

Phương pháp phẫu thuật Antireflux

Khi thực hiện phương pháp phẫu thuật trên, một phần da dày nằm ngay thực quản sẽ được gói lại và khâu vòng quanh cơ thắt thực quản dưới.

Phương pháp phẫu thuật này nhằm mục đích khôi phục khả năng co tắt của cơ vòng thực quản dưới. Chỉ cần cơ vòng này thắt chặt thì dịch mật cũng như axit không có cơ hội trào ngược lên thực quản

Phương pháp phẫu thuật Roux-en-Y (còn được gọi là phương pháp phẫu thuật chuyển hướng)

Khi áp dụng phường pháp trên, bác sĩ tiến hành dẫn ống mật nối với hỗng tràng. Làm như vậy, dịch mật sẽ được chuyển trực tiếp đến hỗng tràng thay vì đổ vào tá tràng, dạ dày như trước kia.

Tuy nhiên, phương pháp này không đảm bảo xử lý bệnh triệt vì tỉ lệ bệnh nhân tái phát sau khi áp dụng phương pháp trên khá cao.

2. Điều trị theo Đông y

Bên cạnh phương pháp điều trị bằng Tây y, các bạn có thể tham khảo cách chữa viêm dạ dày do trào ngược bằng đông y. Cách chữa bệnh bằng Đông y mặc dù tốn nhiều thời gian, bù lại thuốc Đông Y chữa bệnh an toàn, lành tính, ít gây tác dụng phụ.

chữa trào ngược dịch mật bằng Đông Y — Thuốc Đông y chữa viêm dạ dày do trào ngược dịch mật gây nên.

Bài thuốc Đông y chữa viêm dạ dày do trào ngược dịch mật được thực hiện như sau:

Chuẩn bị:

4 gam Linh khương
6 gam Liên nhục, Hoài sơn, Ngũ gia bì, Bạch truật, Phòng sâm, cây Ngũ sắc
20 gam Tía tô
12 gam Lương khung, Bạch linh, Thủ ô chế, Đinh lăng
10 gam Cam thảo, Bán hạ

Cách dùng: Sắc thang thuốc trên 2 ngày một lần, mỗi ngày uống hai lần, dùng sau mỗi bữa ăn sẽ phát huy tác dụng chữa trào ngược dịch mật lên dạ dày. Bạn có thể gia thêm cao thảo để dịu và chữa trào ngược dịch mật, trào ngược dạ dày, viêm loét dạ dày và một số bệnh tiêu hóa khác cũng rất tốt.

3. Các biện pháp hỗ trợ điều trị trào ngược dịch mật

Bên cạnh việc trị bệnh bằng các liệu pháp Đông Y hay Tây y, để giảm viêm dạ dày và hạn chế trào ngược dịch mật, người bệnh cần chú ý đến chế độ ăn uống và sinh hoạt hằng ngày vì chúng có thể giúp bạn rút ngắn được kha khá thời gian trị bệnh.

Thay đổi chế độ ăn uống

Người bệnh cần chia nhỏ bữa ăn thành những bữa nhỏ để giảm bớt áp lực van môn vị và cơ vòng thực quản dưới. Sau khi ăn, bệnh nhân không nên nằm ngay, thay vào đó cần vận động nhẹ nhàng để thức ăn tiêu hóa nhanh hơn.

Ngoài ra, người bệnh không nên dùng các loại thực phẩm tăng nguy cơ trào dịch mật như: đồ ăn chứa nhiều chất béo, hạt tiêu, socola, cam, quýt, đồ uống có ga, cà phê…

Trong rượu, bia chứa nhiều chất kích thích thực quản và làm tăng trương lực của cơ thắt thực quản dưới dẫn đến trào ngược. Do đó, người bệnh cần hạn chế uống rượu, bia nếu như không muốn bị những triệu chứng phiền toái của bệnh viêm dạ dày trào ngược dịch mật làm phiền.

Thư giãn tinh thần

Căng thẳng, stress kéo dài dễ dẫn đến sự mất cân bằng giữa yếu tố tấn công (axit, pepsin) và yếu tố bảo vệ dạ dày (chất nhầy), làm cho niêm mạc dạ dày bị tổn thương, chức năng co bóp và tiêu hóa thức ăn suy giảm. Chính vì thức ăn luôn ứ đọng quá lâu trong dạ dày làm tăng áp lực lên cơ thắt thực quản dưới, lâu ngày sinh ra hiện tượng trào ngược.

Do đó, để tránh bị viêm đau dạ dày và thực quả n khi bị trào ngược dịch mật, người bệnh cần giữ cho mình tâm trạng thoải mái bằng cách thư giãn, nghỉ ngơi sau những giờ học tập và làm việc căng thẳng.

Kê cao gối khi ngủ

Khi van tâm vị và môn vị yếu, hiện tượng trào ngược dễ xảy ra. Để khắc phục tình trạng trên, người bệnh cần kê cao gối khi ngủ. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể nâng đầu giường cao 15 -20 cm để ngăn chặn dịch mật chảy ngược lên dạ dày gây viêm.

Giảm cân

Khi giảm cân, lượng mỡ thừa gây chèn ép ở dạ dày và ruột non giảm đi, điều này cũng khiến cho hiện tượng trào ngược dịch mật và axit giảm.

Trên đây là một số thông tin cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan về căn bệnh trên. Nhìn chung, bệnh viêm dạ dày trào ngược dịch mật không khó điều trị nếu như phát hiện và chữa trị sớm. Do đó, khi phát hiện các triệu chứng bệnh, đừng chủ quan, tự ý mua thuốc trị bệnh mà nên đến bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám và trị bệnh.

Chúc các bạn sớm khỏi bệnh!

Tiêu Dao biên soạn

Thông tin hữu ích khác:
Bệnh viêm hang vị dạ dày và cách điều trị dứt điểm
Đau thượng vị buồn nôn và 5 cách xử lý nhanh
10 triệu chứng trào ngược dạ dày thực quản không nên xem thường

Ẩn